Blog

Korozyon Nedir? | Pompalarda Malzeme Seçimi ve Dayanım

“Uzun ömürlü çözümler, doğru malzeme seçiminden başlar.”

Korozyon, metallerin çevresiyle kimyasal veya elektrokimyasal tepkimeye girerek bozulması sürecidir. Bu süreçte metal, oksijen, su, asit veya tuz gibi maddelerle reaksiyona girer ve yüzeyinde malzeme kaybı oluşur. Korozyon, özellikle pompa ve proses ekipmanlarında işletme ömrünü kısaltan, bakım maliyetlerini artıran en önemli faktörlerden biridir.

Korozyonu Etkileyen Faktörler

Bir metalin korozyon direncini belirleyen başlıca çevresel ve işletme faktörleri şunlardır:

pH değeri: Asidik ortamlar korozyon hızını artırır.
Oksitleyici ajanlar: Oksijen, klor ve asit gibi maddeler yüzey tepkimelerini hızlandırır.
Sıcaklık: Yüksek sıcaklık, elektrokimyasal reaksiyonları hızlandırır.
Tuz ve klorür iyonları: Özellikle deniz suyunda paslanmaz çelikler üzerinde nokta korozyonu oluşturur.
Akışkan hızı: Yüksek hızlar, erozyon ve kavitasyon kaynaklı korozyonu artırır.
Biyolojik aktivite:Mikroorganizmalar, metal yüzeyinde lokal hücreler oluşturarak korozyonu başlatabilir

Korozyon Türleri

Pompa ve proses ekipmanlarında en sık görülen korozyon tipleri:

  • Genel (uniform) korozyon: Tüm yüzeyde eşit oranda metal kaybı oluşur.
  • Nokta (pitting) korozyonu: Küçük bölgelerde derin oyuklar oluşturur.
  • Çatlak (crevice) korozyonu: Flanş araları veya civata bölgelerinde lokal olarak gelişir.
  • Galvanik korozyon: Farklı metallerin aynı ortamda teması sonucu oluşur.
  • Stres (gerilme) korozyonu: Mekanik gerilme ve korozif ortamın birleşimiyle çatlama meydana gelir.
  • Erozyon / kavitasyon korozyonu: Akışkanın aşındırıcı etkisiyle metal yüzeyinde deformasyon oluşur.

Pompalarda Malzeme Seçimi ve Korozyon Dayanımı

Doğru malzeme seçimi, pompaların ömrünü belirleyen en kritik unsurlardan biridir. Farklı akışkanlar, farklı korozyon türlerini tetikler. Bu nedenle ortam koşulları, sıcaklık, pH ve iyon içeriği mutlaka göz önüne alınmalıdır.

Deniz Suyu Uygulamaları

Deniz suyu yüksek tuzluluk ve klorür içeriği nedeniyle standart 316 paslanmaz çelik için oldukça agresif bir ortamdır.

  • 316 SS malzemede birkaç ay içinde nokta korozyonu başlayabilir.
  • Duplex (1.4462) paslanmaz çelik, daha yüksek korozyon direncine sahiptir ve deniz suyunda uzun yıllar sorunsuz kullanılabilir.
  • Bronz malzeme, deniz suyuna karşı doğal dayanımı sayesinde özellikle deniz suyu pompaları için ideal tercihlerdendir.
  • Fiberglass (cam elyaf takviyeli termoset) malzeme, metalik olmayan yapısı sayesinde malzeme kaybı olmadan 10 yıl ve üzeri kullanım ömrü sunar.

Kimyasal Ortamlar

Asidik veya bazik ortamlarda kullanılacak pompalar için paslanmaz çelik seçimi kritik öneme sahiptir:

  • 316L paslanmaz çelik: Zayıf asit ve alkali ortamlarda yeterli koruma sağlar.
  • 904L ve Hastelloy serileri: Yüksek sıcaklıkta ve yüksek asidik ortamlarda (örneğin HCl, H₂SO₄) tercih edilir.
  • PTFE kaplı veya plastik gövdeli pompalar: Güçlü asitlerde (örneğin klor, nitrik asit,Hipo,FeCl3) en yüksek kimyasal dayanımı sağlar.

Korozyona Karşı Korunma Yöntemleri

  • Uygun malzeme seçimi
  • Yüzey kaplamaları (epoksi, kauçuk, PTFE vb.)
  • Katodik koruma sistemleri
  • Düzenli bakım ve temizlik
  • Uygun işletme sıcaklığı ve akış hızı kontrolü