Sıvı taşımacılığında korozyon direnci önemli bir faktör olduğunda, özel malzemelerden üretilmiş santrifüj pompalar ideal bir seçimdir. Bu alanda, plastik santrifüj pompalar (kısaca plastik pompalar olarak da adlandırılır) oldukça başarılı bir şekilde kullanılmaktadır. Fiberglas,Teflon(PTFE),Tefzel (ETFE),Polipropilen (PP) ve PVDF gibi malzemeler sayesinde, bu pompalar agresif asitler ve diğer kimyasallara karşı yüksek direnç gösterir.

Genellikle plastik gövdeli pompalar "plastik santrifüj pompa" olarak adlandırılır. Böyle pompalar mevcut olsa da, bunlar daha çok bireysel kullanımlar için uygun olup, ev geliştirme mağazalarında satılan düşük maliyetli bahçe veya havuz pompaları olarak karşımıza çıkar.

Buna karşılık, endüstriyel plastik pompalar genellikle dayanıklı, metalik dış gövdeye sahiptir; ancak iç yapıları plastik ile kaplanmış olabilir veya tamamen plastik bileşenlerden oluşur. Bu tasarım, hem mekanik dayanıklılığı hem de kimyasal direnci artırarak endüstriyel uygulamalar için güvenli ve uzun ömürlü çözümler sunar.

Plastik Santrifüj Pompası Nasıl Çalışır?

Adından da anlaşılacağı gibi, plastik santrifüj pompa, santrifüj pompalar grubuna aittir ve radyal pompalar temelinde çalışır. Diğer tüm santrifüj pompalar gibi, pompa gövdesine giren sıvı, dönen çark (impeller) tarafından hızlandırılır. Salyangoz gövdeli çıkışta (volute casing), hız basınca dönüştürülür. Çark ve salyangoz gövde birbirine uyumlu olmalıdır ki pompanın hidrolik verimliliği en üst düzeye çıkabilsin.

Çark çapı ve dönüş hızı ne kadar büyükse, basınç farkı da o kadar büyük olur.

Çark ve salyangoz gövde ne kadar geniş olursa, pompanın debisi de o kadar yüksek olur.

Çoğu pompa gibi plastik santrifüj pompalar da elektrik motorları ile çalıştırılır.

Pompanın enerji ihtiyacı basınç ve debi ile doğru orantılı olarak artar. Motor, enerjiyi pompa milinden çarka aktarır, ancak enerjinin tamamı basınca dönüşmez.

Rulmanlardaki sürtünme ve hidrolik kayıplar (geri akış ve girdap oluşumu gibi) nedeniyle bir miktar enerji kaybolur. Kaliteli pompa üreticileri, hidrolik kayıpları minimize etmek için Ar-Ge çalışmaları yaparak yüksek verimli tasarımlar geliştirirler.

Günümüzde, yüksek kaliteli plastik pompalar %80’e varan verimlilik seviyelerine ulaşabilmektedir.

Plastik Pompalar ve Korozyona Dayanıklılık

Plastik pompalar, birçok endüstride eleştirel yaklaşılsa da, kimyasal endüstrilerde büyük bir başarıyla kullanılmaktadır. Özellikle ince ve baz kimya alanlarında bu pompalar vazgeçilmezdir. Plastik santrifüj pompaların dayanıklılığını kanıtladığı bazı agresif kimyasallar şunlardır:

  • Hidroklorik asit (HCl)
  • Sülfürik asit (H₂SO₄)
  • Nitrik asit (HNO₃)
  • Hidroflorik asit (HF)
  • Fosforik asit (H₃PO₄)
  • Florosilisik asit (H₂SiF₆)
  • Klor ve klor içeren ortamlar
  • Tuzlu su ve salamura çözeltileri

Ve daha birçok agresif kimyasal madde.

Plastik santrifüj pompalar, PFA, PP (polipropilen) veya PVDF (poliviniliden florür) gibi malzemelerden üretilebilir ve birkaç litreden binlerce metreküpe kadar geniş bir debi aralığında kullanılabilir. Küçük hacimli pompalar (1 m³/h’ye kadar) için standart çözümler yaygın olarak bulunabilirken, büyük ölçekli endüstriyel pompalar için üreticiler özel tasarımlar ve kapsamlı dokümantasyon gerekliliklerini karşılamak zorundadır.

Çok düşük akış hızlarına sahip uygulamalar veya dozajlama sistemleri için pozitif deplasmanlı pompalar (örneğin membran pompaları) en iyi çözümdür. Ancak, geniş akış aralığını karşılayan en yaygın çözüm santrifüj pompalardır. Tasarım ve çalışma prensipleri farklı olsa da, ortamla temas eden tüm bileşenler plastikten üretilmiştir.

Plastik Santrifüj Pompaların Karşılaması Gereken Standartlar

Endüstriyel proseslerde kullanılan pompalar, güvenlik ve performans açısından belirli yönetmeliklere ve standartlara uymak zorundadır. Plastik santrifüj pompalar üreten firmalar, metal pompalarla aynı güvenlik kurallarına tabidir. Bu kurallar hem pompaların zarar görmesini önlemeye hem de çevreye zararlı veya toksik maddelerin sızmasını engellemeye yöneliktir. Uyması gereken önemli yönetmelikler şunlardır:

  • AB Makine Direktifi
  • ATEX Direktifi (Patlayıcı ortamlar için)
  • ISO 5199 (Endüstriyel proses pompaları için tasarım standartları)
  • ISO 2858 (Santrifüj pompaların boyut ve performans kriterleri)

Plastik Pompalar İçin Güvenlik Önlemleri

Plastik pompalar için pratik bir güvenlik çözümü, mıknatıs kaplinli (magnet-coupled) pompa tasarımıdır. Bu tasarımda:

✔ İç bileşenler tamamen plastik veya silikon karbür seramikten yapılmıştır.

✔ Dış gövde, dökme demir olup basınç dayanımı sağlar ve dış etkilerden korur.

✔ Mıknatıs kaplin sayesinde, sıvı ortamdan tamamen izole edilir ve çevreye sızıntı riski ortadan kalkar.

Ancak, bazı uygulamalar için mekanik salmastralı (mechanical seal) modeller de yeterlidir. Her iki sistem de kullanım alanına göre tercih edilebilir.

Sonuç olarak, plastik santrifüj pompalar kimyasal dayanıklılık gerektiren uygulamalarda mükemmel bir çözüm sunar ve güvenlik standartlarına uygun olarak üretilir.

Plastik Pompalar İçin Malzeme Türleri

Plastik pompaların malzeme seçimi yapılırken dört ana faktör göz önünde bulundurulmalıdır:

  • Kimyasal direnç
  • Aşınma direnci
  • Sıcaklık direnci
  • Malzeme bulunabilirliği

Santrifüj pompalar için kullanılan en dayanıklı plastikler, UHMW-PE (ultra yüksek moleküler ağırlıklı polietilen),PTFE (Teflon) ,ETFE (Tefzel) ve PFA (perfloroalkoksi polimer) gibi termoplastiklerdir.

Metal pompalar gibi, plastik pompaların da çalışma koşulları ve pompa özellikleriyle uyumlu malzemelerden üretilmesi gerekir. Ancak, ekonomik faktörler de dikkate alınmalıdır. Örneğin, metal pompalar her zaman pahalı alaşımlar (örneğin Hastelloy) gerektirmediği gibi, plastik pompaların da her zaman yüksek maliyetli PFA’dan üretilmesine gerek yoktur. Birçok uygulama için Fiberglas veya PVDF (poliviniliden florür) malzemeleri yeterli olmaktadır.

Eğer çalışma sıcaklığı, pompa kapasitesi ve basınç gereksinimleri uygun seviyelerde ise, plastik pompalar korozyona dayanıklı çözümler sunabilir. Tuzlu sudan agresif inorganik asitlere ve bazik sıvılara kadar geniş bir yelpazedeki kimyasalları taşıyabilirler.

Plastik Santrifüj pompalar hakkında daha fazla bilgi veya teknik destek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.