Şeker üretimi; pancarın fabrikaya girişinden nihai beyaz şekere kadar ısı, viskozite ve kristalleşme kontrolünün kritik olduğu bir süreçtir. Melas, şurup ve magma gibi yüksek viskoziteli akışkanlar; yanlış pompa seçimi yapıldığında aşırı ısınma, tıkanma ve ürün bozulmasına neden olabilir.
Şeker fabrikaları sezonda genellikle 4 ay boyunca 7/24 çalışır, bu nedenle pompaların dayanıklılığı doğrudan üretim sürekliliğini belirler.
Şeker Üretim Sürecinde Akış ve Viskozite Kontrolü
Şeker pancarı önce yıkanır, kesilir ve difüzyon tanklarında şeker suyu elde edilir.
Bu şeker suyu; kireç ve CO₂ ile arıtılır, filtrelenir ve buharlaştırıcıda konsantre şuruba dönüştürülür.
Kaynatma sonrası oluşan magma (massecuite) santrifüjlenerek:
- Katı şeker kristalleri
- Sıvı melas ayrılır.
Bu süreçte pompalanan ürünler:
Ürün | BRIX / Viskozite | Pompa için Zorluk |
Şeker şurubu | 250–1350 cSt | Akış stabil olmalı, aşırı ısınma önlenmeli |
Melas | 500–20.000 cSt | Aşındırıcı → yataklar korumalı olmalı |
Magma / Kristalli akış | Kristal içerir | Dişli toleransı hayati önem taşır |
Özellikle yüksek BRIX değerinde viskozite artar, viskozite arttıkça pompadaki sürtünme ısı üretir, ısı ise şekerin kristalleşmesini ve yatakların hasarını tetikler.
Bu nedenle düşük devir + yüksek tork Rotan pompalarının en kritik avantajıdır.
Alpullu Şeker Fabrikası Referansı
Türkiye’nin ilk şeker fabrikalarından Alpullu Şeker Fabrikası, yoğun melas ve şurup transfer hatlarında Rotan İç Dişli Pompalarını tercih etmektedir.
Kullanılan Rotan pompalar:
- Çelik döküm gövde ile mekanik dayanım sağlar
- Özel yatak malzemesi, melasın aşındırıcılığına karşı uzun ömür sunar
- Dişliler arasındaki özel imalat toleransları, kristal kırılmasını ve aşırı sürtünmeyi önler
- Kristalleşmeye karşı özel tasarlanmış salmastra, sızdırmazlığı garanti eder
Sonuç: Alpullu’da Rotan pompalar yıllardır kesintisiz ve sorunsuz şekilde üretimde çalışmaktadır.
Neden Rotan İç Dişli Pompalar?
Avantaj | Şeker Uygulamasındaki Katkısı |
Düşük devir, yüksek tork | Şekerin yanması & karamelizasyon önlenir |
Aşınmaya dayanıklı yataklama | Melas + magma ortamlarında uzun ömür |
Stabil, titreşimsiz akış | Kristal yapısı korunur, ürün kalitesi artar |
Sızdırmaz salmastra tasarımı | Kayıp = gelir kaybı → Sıfır sızıntı yaklaşımı |
Geniş viskozite aralığı | 250 cSt → 20.000 cSt aynı pompa serisinde |